Nee, in principe niet. Alleen voor keuzedelen waar een mbo-certificaat aan is verbonden geldt dat gebruikt moet worden gemaakt van de afspraken voor valide exameninstrumenten.
De norm voor valide exameninstrumenten is van kracht vanaf de invoeringsdatum 1 augustus 2018.
In de norm voor valide exameninstrumenten zijn kwaliteitscriteria (producteisen) beschreven waaraan een exameninstrument moet voldoen. De producteisen voor een valide exameninstrument kan je hier vinden. Bij het volgen van elk van de drie routes en de bijbehorende afspraken per route, zorgt de school dat hij aan valide exameninstrumenten komt die aan de norm voldoen.
Scholen kunnen exameninstrumenten bij een validerende autoriteit aanbieden ter validering. Externe validering vindt plaats op het niveau van het exameninstrument. Dat betekent dat bij externe validering per instrument wordt getoetst of deze voldoet aan de producteisen. De proces- en organisatie-eisen zijn hier niet van toepassing. De verschillende validerende autoriteiten vind je hier.
Als voor de kwalificatie waarmee de school route 2 wil doorlopen servicedocumenten beschikbaar zijn, dan moeten deze gebruikt worden bij het construeren en vaststellen. Het gaat om specifieke servicedocumenten de opgenomen zijn in het kwalificatie-overzicht route 2. Voor instellingexamens Nederlands en Engels is er een servicedocument ontwikkeld dat gebruikt moet worden in route 2.
Heb je vragen over de beschikbare servicedocumenten of is er een servicedocument dat je zou willen toevoegen aan het overzicht? Neem dan contact op met de bedrijfstakgroepadviseur van jouw sector bij de MBO Raad. Hun contactgegevens vind je hier. Zij bekijken met jou of het servicedocument in de volgende actualisatie van het overzicht geplaatst kan worden. Nbi’s kunnen contact opnemen met NRTO.
Voorheen werd bepaald aan de hand van de context en de complexiteit van een kwalificatiedossier of een school wel of geen toegang had tot route 2. Bij het ingaan van de Nieuwe Afspraken Valide exameninstrumenten in 2022 is besloten om de toegang sterk te vereenvoudigen.
In route 2 kunnen scholen zelf of samen met andere scholen exameninstrumenten construeren. In route 2 dient een school een alle afspraken te volgen zoals die zijn gevat in de publicatie ‘Stappen route 2‘. Voor alle routes geldt dat de school zich hierover jaarlijks verantwoordt in het geïntegreerd jaarverslag.
Ja, scholen kunnen voor het ontwikkelen van instellingsexamens voor Nederlands, rekenen en Engels ook route 2 gebruiken. Voor instellingexamens Nederlands, rekenen en Engels dienen de afspraken uit in de publicatie ‘Stappen route 2‘ gevolgd te worden. Daarbij kan ook de Quickscan voor instellingsexamens Nederlands en Engels worden gebruikt. Deze kan je vinden op Quickscan Nederlands/ Engels | Procesarchitectuur Examinering (onderwijsenexaminering.nl)
Stichting VEMBO heeft het volgende document ter ondersteuning aan de leden van NRTO en MBO Raad aangeboden.
Dit staat beschreven in de Afspraken valide exameninstrumenten mbo. De MBO Raad, NRTO, ExSamen (vereniging van examenleveranciers) en het ministerie van OCW hebben in deze afspraken het werken met de drie routes naar een valide exameninstrument vastgelegd.
Er wordt voor elke route aangegeven welke afspraken er gelden. Daarnaast gaan de afspraken ook over hoe scholen zich verantwoorden over het gebruik van de drie routes en hoe handhaving op het naleven van de afspraken plaatsvindt. De MBO Raad en NRTO vullen die handhaving vanuit hun collectieve verantwoordelijkheid in.
Er zijn twee uitzonderingen:
De afspraken gelden niet voor keuzedelen, behalve wanneer daar een mbo-certificaat aan is verbonden.
Ja, de routekaart moet ook worden doorlopen voor de generieke instellingsexamens Nederlands en Engels. Ook voor deze examens moeten ‘valide exameninstrumenten’ ingezet worden. Centrale examens zijn uitgezonderd.
Om voor generieke instellingsexamens Nederlands en Engels tot valide exameninstrumenten in route 2 te komen moeten scholen de publicatie ‘Stappen route 2’ toepassen. Hierin wordt duidelijk gemaakt welke afspraken in route 2 van toepassing zijn op generieke instellingsexamens Nederlands en Engels.
Om aan valide exameninstrumenten te komen, maakt de school de keuze welke route(s) hij doorloopt. Gemaakte afwegingen en keuzes moeten tot op het niveau van de kwalificatie herleidbaar zijn. De school maakt jaarlijks op hoofdlijn zijn beleidskeuzes en afwegingen over het inkopen van exameninstrumenten bij een gecertificeerde instantie (route 1) danwel het zelf construeren van examens (route 2 en 3) inzichtelijk.
De inspectie houdt toezicht op de kwaliteit van beoordeling en afname aan de hand van het onderzoekskader. Onderdeel van een goede kwaliteit is ook dat de kwaliteit van de exameninstrumenten is geborgd. Hierin hebben onderwijsteams en examencommissies ieder een eigen taak en verantwoordelijkheid. Waarbij de examencommissie uiteindelijk de wettelijke taak heeft om de exameninstrumenten vast te stellen. De afspraken voor valide exameninstrumenten zijn in lijn met het onderzoekskader en dragen er aan bij dat de sector de kwaliteit van exameninstrumenten borgt.
Er zijn verschillende autoriteiten die een instantie kunnen certificeren. Dit doen zij aan de hand van de norm voor valide exameninstrumenten. Ook zijn er kaders opgesteld waarbinnen de autoriteiten werken. Instanties die zich willen laten certificeren kunnen zelf contact opnemen met een autoriteit die hiervoor geselecteerd is. Hier vind je meer informatie over de autoriteiten en hun contactgegevens.
In de norm voor valide exameninstrumenten zijn product-, proces- en organisatie-eisen opgenomen. Een instantie die zich wil laten certificeren (bijvoorbeeld een examenleverancier) moet aan al deze eisen voldoen. Een certificerende autoriteit zal de producteisen (op basis van een steekproef uit het totaal van exameninstrumenten), proces- en organisatie-eisen toetsen.
Certificering wordt gedaan door een aantal hiervoor geselecteerde onafhankelijke autoriteiten. Een certificerende autoriteit is benoemd op basis van een aantal eisen. Een certificerende autoriteit gaat vervolgens aan de hand van de norm voor valide exameninstrumenten (product-, proces en organisatie-eisen) instanties toetsen en certificeren. Daarbij zijn een aantal kaders opgesteld waarbinnen de autoriteiten werken. Hier vind je meer informatie over (de selectie van) de autoriteiten en hun contactgegevens.
Dit doet Stichting VEMBO. Er wordt door de stichting certificerende autoriteiten benoemd die examenleveranciers kunnen certificeren in route 1 en exameninstrumenten valideren in route 3. Een certificerende autoriteit wordt benoemd op basis van een set eisen. Hier vind je de autoriteiten die benoemd zijn.
Er zijn verschillende autoriteiten die exameninstrumenten kunnen valideren. Dit doen zij aan de hand van de producteisen uit de norm voor valide exameninstrumenten. Ook zijn er kaders opgesteld waarbinnen de autoriteiten werken. Je kunt zelf contact opnemen met een autoriteit die hiervoor geselecteerd is. Hier vind je meer informatie over de autoriteiten en hun contactgegevens.
Er worden door de stichting certificerende autoriteiten benoemd die die naast het certificeren van examenleveranciers, ook exameninstrumenten mogen valideren. Een certificerende autoriteit wordt benoemd op basis van een set eisen. Hier vind je de autoriteiten die in route 3 exameninstrumenten mogen valideren.