Ja en nee.
Ja, de drie routes zijn van toepassing voor die keuzedelen waaraan een mbo-certiicaat is verbonden.
Nee, het gebruik van de drie routes is niet van toepassing voor alle andere keuzedelen.
De norm voor valide exameninstrumenten is van kracht vanaf de invoeringsdatum 1 augustus 2018.
Het toepassen van de norm voor valide exameninstrumenten op de drie routes is vastgelegd in de Afspraken valide exameninstrumenten mbo 2022.
In de norm voor valide exameninstrumenten zijn kwaliteitscriteria (producteisen) beschreven waaraan een exameninstrument moet voldoen. De producteisen voor een valide exameninstrument kan je hier vinden. Door het volgen van de drie routes en de bijbehorende afspraken, zorgt de school dat valide exameninstrumenten worden ingezet.
Scholen kunnen exameninstrumenten bij een validerende autoriteit aanbieden ter validering. Externe validering vindt plaats op het niveau van het exameninstrument. Dat betekent dat bij externe validering per instrument wordt getoetst of deze voldoet aan de producteisen. De proces- en organisatie-eisen zijn hier niet van toepassing. De verschillende validerende autoriteiten vind je hier.
Ja, alle kwalificaties mogen route 2 doorlopen.
Voorheen werd bepaald aan de hand van de context en de complexiteit van een kwalificatiedossier of een school wel of geen toegang had tot route 2. Bij het ingaan van de nieuwe Afspraken valide exameninstrumenten 2022 is besloten om de toegang sterk te vereenvoudigen.
Scholen die de collectieve afspraken voor het construeren en vaststellen van exameninstrumenten ondertekend hebben (alle bekostigde scholen en scholen die lid zijn van de NRTO) kunnen aan de slag in route 2. In route 2 kunnen scholen zelf of samen met andere scholen exameninstrumenten construeren. In route 2 moet een school de afspraken volgen van ‘Stappen route 2‘.
Ja, de routekaart moet ook worden doorlopen voor de generieke instellingsexamens Nederlands, Engels en rekenen. Ook voor deze examens moeten ‘valide exameninstrumenten’ ingezet worden. Om voor generieke instellingsexamens tot valide exameninstrumenten in route 2 te komen moeten scholen de afspraken volgen van ‘Stappen route 2‘.
De routekaart is niet van toepassing op de centrale examens.
Dit staat beschreven in de Afspraken valide exameninstrumenten mbo 2022. De MBO Raad, NRTO, ExSamen (vereniging van examenleveranciers) en het ministerie van OCW hebben in deze afspraken het werken met de drie routes naar een valide exameninstrument vastgelegd.
Er wordt voor elke route aangegeven welke afspraken er gelden. Daarnaast gaan de afspraken ook over hoe scholen zich verantwoorden over het gebruik van de drie routes en hoe handhaving op het naleven van de afspraken plaatsvindt. De MBO Raad en NRTO vullen die handhaving vanuit hun collectieve verantwoordelijkheid in.
De afspraken gelden voor:
= beroepsgerichte (instellings-) examens voor kwalificaties
= examens voor keuzedelen waar een certificaat aan verbonden is
= generieke instellingsexamens (Nederlands, Engels en rekenen)
De afspraken zijn niet van toepassing op de centrale examens, examens voor keuzedelen waaraan geen certificaat is verbonden en de verplichte externe examinering van beroepsvereisten.
Dit is vastgelegd in de Afspraken valide exameninstrumenten mbo 2022.
Ja. Scholen kunnen ervoor kiezen om voor één kwalificatie meerdere routes te bewandelen om te komen aan valide exameninstrumenten. Let hierbij op dat het totaal van exameninstrumenten – inkoop en zelf geconstrueerd – dekkend is voor de kwalificatie.
De collectieve afspraken zijn gemaakt door de MBO Raad en de NRTO, namens hun leden. Daarin is afgesproken dat scholen in principe exameninstrumenten inkopen. In de Afspraken valide exameninstrumenten mbo 2022 wordt dit principe doorgezet: hier is afgesproken dat scholen in principe exameninstrumenten inkopen bij een gecertificeerde examenleverancier.
Daarnaast is afgesproken dat als scholen toch zelf exameninstrumenten construeren dat dan een mbo-brede set van vijf criteria toegepast moet worden bij het construeren en vaststellen van exameninstrumenten:
= Wettelijke kaders, kwalificatiedossier en standaarden zijn uitgangspunt
= Scholen en bedrijfsleven zijn aantoonbaar betrokken
= Onafhankelijkheid is gewaarborgd
= Systematisch en volgens vastgestelde processen
= Constructeurs en vaststellers hebben inhoudelijke expertise en handelen professioneel
Deze collectieve afspraken zijn verplicht na te leven bij gebruik van route 2.
Het werken volgens de drie routes naar een valide exameninstrument is vastgelegd in Afspraken voor valide exameninstrumenten mbo 2022 gemaakt tussen de MBO Raad, de NRTO en het ministerie van OCW.
Een school:
De verantwoording van het gebruik van de routekaart is onderdeel in het proces van examinering. Het is aan de school zelf om te bepalen hoe ze de verantwoording inrichten en wie de verantwoording doet.
De formele taak van de inspectie wijzigt niet met de introductie van de drie routes. Het toezicht op de kwaliteit van exameninstrumenten vindt plaats aan de hand van het toezichtskader van de Inspectie van het Onderwijs 2021. De producteisen uit de norm voor valide exameninstrumenten zijn hiermee in lijn.
Er zijn verschillende certificerende autoriteiten die een examenleverancier kunnen certificeren. Dit doen zij aan de hand van de norm voor valide exameninstrumenten. Ook zijn er kaders gesteld waarbinnen de certificerende autoriteiten werken. Examenleveranciers die zich willen laten certificeren kunnen zelf contact opnemen met een certificerende autoriteit die hiervoor geselecteerd is. Meer informatie over de certificerende autoriteiten en hun contactgegevens vind je hier.
In de norm voor valide exameninstrumenten zijn product-, proces- en organisatie-eisen opgenomen. Een examenleverancier die zich wil laten certificeren moet aan al deze eisen voldoen. Een certificerende autoriteit zal de producteisen (op basis van een steekproef uit het totaal van exameninstrumenten), en de proces- en organisatie-eisen toetsen.
Certificering wordt gedaan door een aantal hiervoor geselecteerde onafhankelijke autoriteiten. Een certificerende autoriteit is benoemd op basis van een aantal eisen. Een certificerende autoriteit gaat vervolgens aan de hand van de norm voor valide exameninstrumenten (product-, proces en organisatie-eisen) instanties toetsen en certificeren. Daarbij zijn een aantal kaders opgesteld waarbinnen de autoriteiten werken. Meer informatie over de certificerende autoriteiten en hun contactgegevens vind je hier.
Dit doet Stichting VEMBO. Er wordt door de stichting certificerende autoriteiten benoemd die examenleveranciers kunnen certificeren in route 1 en exameninstrumenten valideren in route 3. Een certificerende autoriteit wordt benoemd op basis van een set eisen. Hier vind je de autoriteiten die benoemd zijn.
Er zijn verschillende certificerende autoriteiten die exameninstrumenten kunnen valideren in route 3. Dit doen zij aan de hand van de producteisen uit de norm voor valide exameninstrumenten. Ook zijn er kaders opgesteld waarbinnen de certificerende autoriteiten werken. Je kunt zelf contact opnemen met een autoriteit die hiervoor geselecteerd is. Hier vind je meer informatie over de certificerende autoriteiten en hun contactgegevens.
Er worden door de stichting certificerende autoriteiten benoemd die die naast het certificeren van examenleveranciers ook exameninstrumenten die in route 3 geconstrueerd zijn kunnen valideren. Een certificerende autoriteit wordt benoemd op basis van een set eisen. Hier vind je de autoriteiten die in route 3 exameninstrumenten mogen valideren.